سؤال مهمی که مطرح است اینست که هوشمندی رقابتی چیست و چرا برای سازمانها مهم است ؟ نیازی به تکرار نیست که بروز سه انقلاب مهم جهانی ، انقلاب اینترنت ، انقلاب دیجیتال ، و انقلاب کارآفرینی زمینههای لازم را برای ایجاد تغییرات اساسی در فضای کسب وکار ایجاد نموده است . این انقلابها که سایه اشان به سرعت درحال گسترش به تمامی کشورهای جهان است ، آثار غیرقابل تردید و درعین حال قابل تاملی را در اقتصاد ، سیاست و سایر حوزه های اجتماعی ایجاد نموده است . بخشی از این آثار به قرار زیر است :
١- تحت تاثیر انقلاب دیجیتال همه چیز به همه چیز وصل شده است . تمامی ابزارهای دیجیتالی با استفاده از کدهای استاندارد قابلیت انتقال اطلاعات را به یکدیگر دارند.
٢- تحت تاثیر انقلاب دیجیتال و اینترنت و بهبود در تولید و توزیع کالا بهره وری و قدرت رقابتی در اقتصادهای توسعه یافته به شدت
بالا رفته است.
٣- تحت تاثیر افزایش بهره وری و قدرت رقابت بیشتر هزینه های تولیدی درحال کاهش است . این پدیده بخصوص در حوزه کالاهای دیجیتال کاملا” مشهود است.
٤- با بهره وری و توان رقابتی کشورهای پیشرفته شکاف آنها با کشورهای وامانده از این قافله درحال افزایش است . این شکاف ، به نشان میدهد که این شکاف بین کشورهای افریقائی OECD موسوم شده است . مطالعات (Digital divide) شکاف دیجیتالی و توسعه یافته بین سالهای ١٩٩٧ تا ٢٠٠٠ سه برابر شده است.
٥- قدرت پردازش و ذخیره اطلاعات ، به عنوان محوری ترین عامل تولید بالا رفته است و همین مسئله در حوزه های مشخصی از تولید انبساط و گسترش قابل توجهی را ایجاد نموده است.
٦- کالاهای اقتصاد نوین قابلیت تکثیر مجدد دارند و با کمترین هزینه ، قابل تولید انبوه هستند . این مسئله موجب شده است که اصل “کمیابی “ و قانون “عرضه و تقاضا “دچار تغییرات اساسی شود .
٧- هزینه مبادله (Transaction cost ) و موانع ورود به بازار به شدت کاهش یافته است و به تبع آن شدت رقابت در بازار بیشتر
شده است . دراین شرایط نرخ مرگ و میر شرکتها طبعا” اقزایش مییابد. مطالعات انجام شده نشان میدهد که به واسطه شدت رقابت سن شرکتها درحال کاهش میباشد و بسیاری از شرکتهای غول پیکر جهان درحال فروپاشی و ورشکستگی هستند.
٨- شرکتها از هلدینگها با ساختار هرمی و متمرکز به شرکتهای کوچک با ساختار شبکهای درحال تغییر هستند.
٩- همراه با کاربرد روز افزون نرم افزار و دانش در تولیدات به تدریج وزن اقتصاد کشورهای توسعه یافته درحال کاهش است. وزن تولیدات به تدریج کاهش مییابد ولی بهای آنها یا ثابت و یا درحال افزایش است . گروهی از اقتصاد دانان پا را فراتر گذاشته و اقتصاد نوین را اقتصاد بی وزن (Weight less Economy) نامیده اند.
10- نوآوری به فعالیت مستمر شرکتها تبدیل شده است . دیگر رقابت میان کالاها نیست، اصل رقابت بر سر نوآوری است . هرچند که نوآوری در کالاهای بهتر و جدیدتر تبلور پیدا میکند . بی دلیل نیست که اکثر شرکتهای مطرح جهان در هر دوره زمانی مشخص دست به نوآوری های جدید میزنند و در هر دوره کالای جدیدی عرضه میکنند .
11- به واسطه افزایش سرعت در اقتصاد و توسعه مستمر نوآوری تعادل و توازن در اقتصاد جای خود را به “عدم تعادل “ و “ عدم
توازن “داده است . نیروهای فعال در بازار دیگر بهینه سازی های تولیدی و سازمانی را برای مدتی طولانی معتبر نمیداند . باید
سریعا” دست به تغییر مدل و باورهای ذهنی زد.
مجموعه این تحولات موجب شده است که شرکتهائی که با ساختار و سیستمهای متعارف و قدیمی کار میکنند به سرعت از بین بروند و به جای آنها شرکتهای فعال و پویا جایگزین شوند . این شرکتها از ویژگیهای متفاوتی که میتوانند داشته باشند همه در یک عامل محوری مشترک هستند و آنهم اینست که دارای هوشمندی رقابتی بالا هستند . شرکتهائی که دارای هوشمندی رقابتی بالا هستند دارای قدرت بالائی در جمع آوری اطلاعات ، پردازش آنها و توزیع اطلاعات در شرکت جهت اتخاذ تصمیمات صحیح است .
این چرخش اطلاعات ، شرکت را در مقابل تهدیدات بیرونی محافظت میکند ، علائم بازار را سریع میگیرد و سیاستهای کوتاه مدت و بلند مدت شرکت در کوتاهترین زمان تدوین و اتخاذ میگردد . هوشمندی رقابتی همانند یک رادار عمل میکند که محیط را مورد بررسی سریع قرار میدهد ، ظرفیت های جدید را کشف میکند و دست به نوآوری میزند و به محض وجود تهدید در محیط سریعا” خود را برای برخورد با آن و یا انطباق با آن آماده میکند .
شرکتهائی که دارای هوشمندی رقابتی هستند دارای سرعت عمل بالائی هستند ، یادگیری فعالیت مستمر برای پرسنل و مدیران خود است ، مدیریت کارآفرین جایگزین مدیریت متعارف و رسمی شده است ، مدیریت دانائی از ارکان اصلی شرکت است و سیستم اطلاعاتی جامع و به روز در قلب عملیات شرکت قرار دارد .
این شرکت ها با داشتن اطلاعات و مهارتهای پرسنلی ویژه قادر به درک تغییرات بازار هستند و تکنولوژیهای نوین و قابل
جایگزین را کاملا” شناسائی میکنند .گذشته از آن درک و اطلاعات درستی از رقبا دارند و نهایتا” به طور مستمر محیط اقتصادی سیاسی سازمان خود را مانیتور میکنند .
شکل تنظیم برنامه ریزی استراتژیک ، عملیات ، اتخاذ سیاستهای کوتاه مدت ، مدلهای تصمیم گیری ، تشکیل جلسات و
بسیاری از حوزه های دیگر با استقرار هوشمندی رقابتی در شرکت تغییر خواهد کرد